آدنوز اسکلروز یکی از انواع توده های خوش خیم است که ممکن است بافت سینه را درگیر کند. خانم‌ها به دلیل روحیه حساسی که دارند بیشتر تحت تاثیر بار روانی یک بیماری قرار می گیرند. حال شما تصور کنید که وجود یک توده غیر متعارف در بافت سینه چگونه است. بیشتر خانم‌ها با مشاهده‌ی علائم آدنوز اسکلروز دچار استرس شده و احتمال ابتلا به سرطان سینه را در نظر می‌گیرند. واقعیت این است که حدود هشتاد درصد توده‌هایی که در بافت سینه ایجاد می‌شوند خوش‌خیم بوده و از نوع سرطانی نیستند. با این حال، بهتر است توده‌ها توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرند. آگاهی در مورد هر بیماری، استرس و نگرانی در مورد خطرات آن را کاهش می دهد. در این نوشته توضیحات بیشتری درباره این توده و ویژگی‌های آن ارائه می‌کنیم.
آدنوز اسکلروز چیست؟
آدنوز اسکلروز به رشد بیشتر از حالت طبیعی بافت در لوبول های پستان گفته می شود و در بافت سینه‌ها ایجاد می شود. این توده به شکل شدید با بافت سینه می‌آمیزد. توده‌های آدنوز شامل زیرمجموعه‌های خاصی هستند که آدنوز اسکلروز یکی از آنها به‌حساب می‌آید. معمولاً این توده در زمان تشخیص می‌تواند مشکلات مختلفی برای متخصصان ایجاد کند زیرا در زیر میکروسکوپ بافتی شبیه به سلول‌های توده‌های سرطانی دارد. آدنوز اسکلروز نوعی بیماری خوش خیم پستان است که از نظر بالینی و رادیوگرافی بسیار شبیه سرطان سینه است. آدنوز زمانی به وجود می آید که برخی از لوبول‌ها (کیسه‌های تولید شیر) بزرگ‌تر شده و شامل غدد بیشتری از حد طبیعی هستند. اگر لوبول های بزرگ شده حاوی بافت فیبری اسکار مانند باشند، به آن آدنوز اسکلروزان می گویند.
توده آدنوز اسکلروزیس
توده آدنوز اسکلروز بیشتر در خانم‌های جوان دیده می‌شود و علت اصلی آن هنوز پیدا نشده است. البته به نظر می‌رسد وجود ویژگی‌های خاصی در فرد ممکن است امکان ابتلای او را بالا ببرد و به عبارت دیگر زمینه ساز پیشرفت بیماری باشد. وجود این توده‌ها می‌تواند تا حد کمی خطر ابتلا به سرطان سینه را بیشتر کند اما یکی از دلایل آن نیست. البته که میزان خطر و عوارض این بیماری به اندازه توده و سن فرد مرتبط است. معمولاً از راهکارهای درمانی مختلفی می‌توان برای از بین بردن توده آدنوز اسکلروز استفاده کرد.
انواع مختلف آدنوز
- آدنوز اسکلروزان
- اسکار شعاعی
- آدنوز با گسترش بخش های انتهایی
- آدنوز میکروگلندولار
- آدنوز آپوکرین
- آدنوز میواپیتلیال
عوامل خطر توده‌های اسکلروز آدنوز
تا به امروز علت دقیق توده‌های اسکلروز آدنوز در بافت سینه مشخص نشده است. این نوع توده خوش خیم بوده و جای نگرانی برای بروز یا علائم سرطان ندارد. با این حال، متخصصان عواملی که می‌توانند احتمال ایجاد این توده‌ها را در یک فرد افزایش دهند را گزارش کرده‌اند.
- سن: میانگین سنی افرادی که به آدنوز اسکلروزیس سینه مبتلا می‌شوند، سی سال است و این عارضه در گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال بیشتر نمایان می‌شود. اما احتمال دارد این توده‌ها در بدن خانم‌های بسیار مسن نیز دیده شوند.
- جنسیت: زنان بیشتر در خطر ابتلا به این نوع از توده‌ها هستند.
- چاقی: داشتن اضافه وزن یا چاق بودن ریسک ابتلا به اکثر بیماری ها را بیشتر می‌کند.
- چرخه تخمک‌گذاری: خانم‌هایی که قبل از ۱۲ سالگی اولین دوره قاعدگی خود را تجربه می‌کنند و آن‌هایی که بعد از سن ۵۵ سالگی یائسه می‌شوند بیشتر در خطر قرار دارند. هرچقدر فاصله زمانی بین اولین قاعدگی و یائسگی بیشتر شود، خطر ابتلا به آدنوز اسکلروز زیادتر خواهد بود.
- درمان هورمونی پس از یائسگی: خانم‌هایی که برای کنترل عوارض یائسگی داروهای هورمونی مصرف می‌کنند که شامل استروژن و پروژسترون است، بیشتر به این توده‌ها مبتلا می‌شوند.
- سابقه زایمان: به دنیا آوردن اولین نوزاد پس از سن ۳۵ سالگی یا بچه‌دار نشدن خطر بیماری را زیاد می‌کند.
- مصرف قرص‌های ضدبارداری
- عدم تحرک بدنی: کمبود تحرک و ورزش نکردن می‌تواند خطرناک باشد. سعی کنید حرکات نرمشی انجام دهید.
- شیر ندادن به نوزاد
- نداشتن فعالیت و تحرک بدنی
- در بیشتر موارد، مشکلات هورمونی و آدنوز پستان ناشی از استرس شدید و موقعیت های منفی است که در آن زن احساسات منفی زیادی را تجربه می کند.
علت آدنوز اسکلروز
مهم است که بدانیم دارا بودن این عوامل خطر به معنای ابتلای صددرصد افراد به آدنوز اسکلروز (Adenosis of the Breast) نیست بلکه احتمال ابتلا را زیاد می‌کنند. برخی از عوامل خطر فهرستی که ذکر شد تاثیر بیشتری در ابتلا یا عدم ابتلای افراد دارند. همچنین توجه کنید که نداشتن فاکتورهای خطر به این معنا نیست که احتمال ابتلا به آدنوز اسکلروز به صفر می‌رسد. تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است علت اصلی ایجاد شدن این نوع توده ها نوسانات هورمونی در بدن افراد باشد. همچنین جهش‌های ژنتیکی خاصی نیز ممکن است دخیل باشند.
آدنوز اسکلروز سینه | آدنوزیس چیست | آدنوز پستان
علائم آدنوز اسکلروز سینه
آدنوز اسکلروز می‌تواند باعث به وجود آمدن علائم مختلفی در بدن بیمار شود. در برخی از موارد هم ممکن است با وجود مبتلا شدن، بیمار متوجه نشود و هیچ علائمی نداشته باشد و با استفاده از ماموگرافی و آزمایشات لازم مشخص شود. به همین دلیل لازم است بررسی ها و سونوگرافی های سینه هر چند وقت یک بار انجام شود. ادنوزیس زمانی رخ می دهد که کیسه های تولید کننده شیر بیش از اندازه استاندارد بزرگ شده باشند. رایج‌ترین نشانگرهای ابتلا به این توده‌ها شامل این موارد هستند:
- وجود یک توده یا برآمدگی در یکی از سینه‌ها: معمولاً فقط یکی از سینه‌ها دچار این توده می‌شود. با این حال ممکن است توده آدنوز اسکلروز در هر دو سینه به شکل هم‌زمان به وجود بیاید. ابتدا یک سینه را درگیر کرده و سپس در سینه‌ی دیگر فرد دیده شود.
- این توده‌ها معمولاً دردی برای فرد ایجاد نمی‌کنند.
- بیشتر توده‌ها بسیار ریز هستند اما امکان دارد با لمس تشخیص داده شوند.
- توده‌های اسکلروزیس آدنوز ظاهری شبیه به سرطان سینه دارند. بنابراین باید به دقت موردبررسی پزشکی قرار بگیرند.
- تغییر اندازه غدد پستانی
- احتمال ترشحات از نوک سینه
مراحل تشخیص اسکلروزآدنوز پستان
روش‌های مختلفی برای تشخیص اسکلروز آدنوز وجود دارد که بسته به شرایط بیمار و نوع توده می‌توانند متفاوت باشند. تشخیص این عارضه گاهی اوقات سخت است چون ممکن است با سرطان پستان اشتباه گرفته شود. به شکل کلی رایج‌ترین راهکارهای تشخیصی به شرح ذیل هستند:
- انجام آزمایشات پزشکی کامل و بررسی تمام سوابق پزشکی و خانوادگی فرد
- آزمایشات سینه برای بررسی وجود هرگونه علامت غیرعادی
- ماموگرافی: در این آزمایش با استفاده از اشعه ایکس از بافت سینه عکس‌برداری می‌شود. اگر نتایج عکس‌برداری وجود یک توده در سینه را تایید کند، قدم بعدی انجام بیوپسی برای اطمینان از مدل توده است.
- سونوگرافی سینه: ممکن است با کمک سونوگرافی سینه نیز بتوان به مدل توده‌ای که در سینه وجود دارد پی برد.
- MRI: انجام ام ار ای روش دیگری برای مشخص کردن مدل و وضعیت توده در بافت سینه است و بسیار کاربردی و مهم است.
انواع بیوپسی سینه برای تشخیص آدنوزیس
برای مطمئن شدن از مدل توده‌ای که در سینه تشکیل شده است، از توده نمونه‌برداری انجام می‌شود و نمونه برای بررسی‌های بیشتر به آزمایش فرستاده می‌شود. اگر پزشک مشکوک به توده سرطانی باشد، بیوپسی بهترین گزینه برای اطمینان از غیر سرطانی بودن است. پزشک سلول‌های توده را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند و با در نظر گرفتن نتایج حاصل از تصویربرداری‌ها نوع توده‌ی موجود در بافت را مشخص می‌نماید. برای رسیدن به تشخیص درست، انجام نمونه‌برداری و بررسی نمونه ضرورت دارد. همان‌طور که گفتیم بیوپسی و نمونه‌برداری تنها روش قطعی برای مشخص کردن نوع توده است. در طی بیوپسی سوزنی داخل توده سینه شده و مقداری از سلول‌ها یا بافت توده را برای آزمایشات بیشتر بیرون می‌کشد. انواع مختلفی بیوپسی وجود دارد:
- نمونه‌برداری سوزنی ظریف (FNAB) از بافت سینه: در این نمونه‌برداری، از یک سوزن بسیار نازک برای خارج کردن مقدار بسیار کمی بافت از سینه استفاده می‌شود. بیوپسی FNAB نمی‌تواند آدنوز اسکلروز را پیش‌بینی کند. فقط مشخص می‌کند که توده بدخیم یا خوش‌خیم است. نتایج این نمونه‌برداری برای طرح‌ریزی درمان مناسب استفاده می‌شود.
- نمونه‌برداری سوزنی کانونی از بافت سینه: در این نوع از بیوپسی یک سوزن بزرگ تر برای خارج کردن قسمتی از بافت توده استفاده می‌شود. این روش ساده ترین نوع از انواع روش های بیوپسی است.
- نمونه‌برداری باز از بافت سینه: در این مدل از بیوپسی در طی یک عمل جراحی قسمت یا کل توده سینه خارج می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد.
درمان آدنوز اسکلروز سینه
برای درمان این عارضه با توجه به شکل و مرحله خاص بیماری، از جراحی یا درمان های دیگر استفاده می شود. پزشک معمولاً راهکارهای درمانی مختلفی را برای مقابله با آدنوز اسکلروزیس سینه پیشنهاد می‌کند. البته در بیشتر مواقع به دلیل خوش خیم بودن بیماری، نیازی به درمان خاصی نیست. برخی از رایج‌ترین درمان‌ها شامل موارد ذیل هستند:
انجام یک جراحی ساده برای خارج کردن تمام توده‌ی آدنوز اسکلروز از بافت سینه معمولاً اثر بخش است و برای از بین بردن این عارضه کفایت می‌کند. معمولاً به دلیل خطر تبدیل شدن این توده‌ها به غده‌های سرطانی، انجام این جراحی ضرورت دارد.
جراحی لامپکتومی سینه که از این مدل جراحی نیز برای خارج کردن توده استفاده می‌شود. معمولاً لامپکتومی با بیهوشی کامل بیمار انجام می‌شود. روی پوست سینه شکافی ایجاد می‌شود و با استفاده از یک وکیوم کشنده، بافت توده از طریق شکاف به بیرون کشیده می‌شود.
پس از انجام جراحی لازم است تصویربرداری‌های دوره‌ای برای پیشگیری از ایجاد دوباره توده برنامه‌ریزی شود.
اسکلروزآدنوز پستان | آدنوز اسکلروزان
پیشگیری از ابتلا به آدنوز اسکلروز
به دلیل اینکه متخصصان هنوز علت اصلی ایجاد شدن توده‌های آدنوز اسکلروز را نمی‌دانند، پیشگیری از این عارضه بسیار مشکل و مبهم است. بنابراین بهتر است خانم‌ها به شکل دوره‌ای تحت معاینه قرار بگیرند و آزمایشاتی مانند ماموگرافی را به شکل سالیانه انجام دهند. از همه مهمتر لازم است خودآزمایی سینه را هر ماه انجام دهند. مصرف غذاهای سالم و مقوی نیز راهکاری مناسب برای پیشگیری از همه‌ی انواع بیماری‌ها است. باید توجه کنید که مقدار کافی سبزیجات و ویتامین‌های ضروری در رژیم غذایی‌تان موجود باشد. با رژیم غذایی درست بدن در برابر بیماری ها مقاوم تر است و احتمال مبتلا شدن به این عارضه ها هم کمتر خواهد بود. علاوه بر این‌ها، قبل از انجام درمان‌های هورمونی، احتمال خطر ابتلا به توده‌های پستان را در نظر داشته باشید.
آدنوز اسکلروز و سرطان سینه
اگر لوبول های بزرگ شده نزدیک به هم باشند به عنوان یک توده در سینه إحساس می شوند. آدنوز اسکلروز سینه در بیشتر مواقع بعد از عمل جراحی به طور کامل از بین می رود. این عارضه خطر جانی برای فرد مبتلا ایجاد نمی کند. به ندرت پیش می آید که توده پس از برداشته شدن دوباره تشکیل شود. در صورتی که افرد مبتلا ریسک فاکتورهایی مانند: سابقه خانوادگی و ژنتیکی و سن بالا را داشته باشند، احتمال ابتلا به سرطان سینه تا سه برابر افزایش می یابد. بنابراین افرادی که دچار اسکلروزیس آدنوز هستند باید حتماً آزمایشات دوره‌ای انجام دهند. در صورت مشاهده علائم مشکوک، سریع تر و در زمان مناسب اقدامات درمانی انجام شود. آدنوز اسکلروزوس رشد بافتی در لوبول های غده پستانی است. تشخیص آنها از سرطان سینه ممکن است دشوار باشد، بنابراین معمولاً با بیوپسی جراحی برداشته می شوند.
عوارض آدنوز اسکلروز پستان
در موارد نادر، تغییرات در بافت های غده ای با طبیعت فیبری شروع به رشد شدید می کند. در این مورد، ممکن است بر مجرای سینه تأثیر بگذارد، که گاهی اوقات مستلزم ایجاد فرآیندهای انکولوژیکی است. اگرچه این بیماری یک بیماری خوش خیم است، اما می تواند سرطانی باشد.
اگر به پزشک متخصص جراح پستان دسترسی ندارید می توانید از طریق وب اپلیکیشن دایره سلامت سوالات و نتایج آزمایش های خود را برای پزشک فلوشیپ فوق‌تخصص پستان ارسال کنید و از آن ها مشورت بگیرید.
