عدم تقارن سینه، به معنی عدم تشابه ظاهر، شکل و اندازهی دو سینه در یک فرد است. بدن انسان به صورت قرینه آفریده شده است. در بیشتر موارد سینهها بر خلاف دیگر اعضای بدن معمولاً از این قانون تقارن بدنی پیروی نمیکنند. بیشتر افراد دچار این عارضه خواهند شد و در اکثر مواقع طبیعی است. بافت نامتقارن پستان معمولاً خوش خیم است، اما ممکن است نشان دهنده یک توده در حال رشد یا سرطان زمینه ای باشد، به خصوص اگر یک توده قابل لمس مرتبط وجود داشته باشد. در بیشتر مواقع، عدم تقارن سینه (Breast asymmetry) علتی ژنتیک و وراثتی دارد و افراد یک خانواده بیشتر به آن دچار میشوند.
علت نامتقارن بودن سينه ها در نوجوانی
تفاوت جزئی در اندازه و شکل سینه ها اغلب یک ویژگی آناتومیکی است و مشکلی برای سلامتی ندارد. تغییر سایز سینه ها در دوران نوجوانی به دلیل تغیرات ظاهری و هورمونی بدن طبیعی خواهد بود. حتی اگر در افراد بالغ، سینهها دو اندازهی متفاوت داشته باشند، به شکل معمول، این نشانه علامتی خطرناک در نظر گرفته نمیشود و زیاد مهم نیست.
عدم تقارن سینه نشاندهنده مشکل سلامتی است؟
در بیشتر مواقع، وجود عدم تقارن سینه کاملاً طبیعی است و نشانه ای از وجود مشکل یا بیماری خاصی در فرد نیست. به طور معمول بیشتر اندامهای قرینهای که در بدنمان داریم، تفاوتهای اندکی با یکدیگر دارند. به این نکته توجه داشته باشید در صورتی که تفاوت دو سینه زیاد باشد، طبیعی نخواهد بود. این تفاوتها به دلایلی مانند جایگذاری خاص جنین یا وجود برخی از اندامهای مفرد در بدن است. اگر فرد متوجه تغییر اندازه ناگهانی یکی از سینهها شد، نیاز است که درباره علل احتمالی آن به پزشک مورد نظر رجوع کند. یکی دیگر از دلایل نامتقارن بودن سینه ها وضعیتی به نام هیپرتروفی جوانی سینه است.
اگرچه نادر است، اما می تواند باعث شود که یک سینه به طور قابل توجهی بزرگتر از دیگری شود. با جراحی می توان آن را اصلاح کرد، اما ممکن است منجر به تعدادی از مسائل روانی و ناامنی شود.
آناتومی پستان
دانستن ساختار طبیعی سینه و عملکرد سینه به شما کمک می کند تا تغییراتی که در سینه شما ایجاد می شود را درک کنید و اطلاعاتی را که در طول جستجو با آن ها مواجه می شوید به درستی ارزیابی کنید.
دلایل عدم تقارن سینه
عدم تقارن سینهها میتواند علتهای مختلفی داشته باشد و در اکثر مواقع مشکلی ندارد و طبیعی است. در ادامه برخی از رایجترین علتهای این نشانه را بررسی میکنیم:
دلایل رشدی نامتقارن بودن سينه ها
امکان دارد عدم تقارن سینهها به دلایل رشدی مختلفی مانند این موارد باشند:
- بلوغ: عدم تقارن در زمان رشد سینهها در نوجوانی رواج زیادی دارد. معمولاً زمانی که سینهها به شکل کامل رشد کنند، این تفاوت اندازه نیز از بین خواهد رفت (معمولاً در سن هیجده سالگی). تا زمان رشد کامل، نمیتوان پیشبینی کرد که این عارضه بدن فرد را تحت تاثیر قرار میدهد یا خیر.
- تفاوتهای طبیعی: بیستوپنج درصد از خانمها در تمام عمر مقداری تفاوت اندازه در سینههای خود مشاهده خواهند کرد.
- زخم قبل از بلوغ: ایجاد شدن زخم در بافت سینه قبل از کامل شدن رشد آن، میتواند منجر به عدم تقارن سینهها شود. حادثه، عفونت و پرتودرمانی برای یک سمت از بدن، ممکن است منجر به نامتقارن شدن سینهها شود. این اتفاقات، مانع از رشد طبیعی و مناسب سینه ها می شود.
تودهها یا غدهها
علاوه بر این، ممکن است عدم تقارن سینهها به علت ایجاد شدن توده در یکی از سینهها به وجود بیاید. دلایل رایج ایجاد تودهها شامل این موارد است:
- عفونت: عفونت سینه معمولاً به شکل یک توده در یکی از سینهها احساس میشود. سینهی درگیر عفونت، ملتهب، ورم کرده و قرمز خواهد بود. در بیشتر مواقع، عفونت باکتریایی باعث میشود مجرای شیری سینه مسدود شود. این عارضه مخصوصاً در بین مادران شیرده بیشتر اتفاق میافتد و ممکن است به ماستیت گرانولوماتوز مبتلا شوند.
- توده خوشخیم سینه: عدم تقارن سینهها ممکن است به علت وجود تودهای قابل لمس در سینه ایجاد شده باشد. این تودهها رایج هستند و در نود درصد مواقع که در خانمها بیست تا پنجاه ساله بیخطر هستند. در خانمهای زیر سی سال، معمولاً این تودهها به شکل خود به خود توسط خود بدن جذب میشوند.
- کیست سینه: کیسه های پر از مایع هستند که بیشتر خوش خیم هستند.
- توده بدخیم سینه: انواع مختلفی از سرطانهای پستان وجود دارند که ممکن است باعث ایجاد توده در سینهها و عدم تقارن سینه شوند. معمولاً تودههای تهاجمی و بدخیم سینه سفت هستند، در یکی از سینهها دیده میشوند و احتمال ایجاد شدنشان با افزایش سن زیاد میشود. معمولاً وجود این تودهها با درد، تغییر بافت پوست و ترشحات سر پستان همراه است.
دلایل دیگر عدم تقارن پستان
این امکان وجود دارد که علت عدم تقارن سینهها، عارضههای دیگری باشند.
- ناهنجاری اسکلتی: در برخی مواقع، سینهها به دلیل ناهنجاری که در استخوانبندی بدن وجود دارد، به نظر نامتقارن میرسند. ممکن است دیوارهی سینه یا قفسهی سینه دچار ناهنجاری باشد.
- انحنای ستون فقرات: بعضی افراد به انحنای ستون فقرات مبتلا هستند که به دلیل اسکلروزیس اتفاق میافتد. انحنا در ستون فقرات میتواند منجر به عدم تقارن در سینهها شود.
- تغییرات ناشی از جراحی: جراحیهایی مانند لامپکتومی، استخراج بافت سینه یا ماستستومی، خارج کردن کل سینه و… معمولاً برای مقابله با سرطان سینه استفاده میشوند. این جراحیها نیز باعث ایجاد عدم تقارن در سینهها میگردند.
- ناهنجاری قفسه سینه: ممکن است در یکی از سینه ها رشد قفسه سینه رشد طبیعی نداشته باشد.
نشانههای عدم تقارن سینه
نشانههای عدم تقارن سینه شامل تفاوت در ظاهر، اندازه، شکل، سطح رشدی یا درصد چربی دو سینه در بدن یک فرد است. در موارد خیلی جدی، حتی بافت عضلانی سینهها نیز با یکدیگر تفاوت دارند و سینهها کاملاً متفاوت هستند. احساس درد، وجود عفونت و برآمدگی پستان می تواند از نشانه های دیگر عدم تقارن سینه باشد.
سندرم لهستانی چه ارتباطی با عدم تقارن سینه دارد؟
در برخی مواقع، عدم تقارن سینه به علت سندروم لهستان در افراد ایجاد میشود. سندرم لهستانی عارضهای است که به موجب آن فرد از ابتدای تولد، در بعضی از عضلات بدنش نقصهایی دارد. معمولاً این سندرم عضلات سینه، دست، شانه یا بازو را درگیر میکند. اگر نقص عضلانی در قسمت سینه وجود داشته باشد، منجر به عدم تقارن سینه خواهد شد. البته شدت سندرم لهستان در افراد مختلف متفاوت است و حتی گاهی خود فرد متوجه مبتلا بودن این عارضه نمیشود.
عدم تقارن سینه از چه سنی رخ میدهد؟
بیشتر افراد در اوایل سنین بلوغ متوجه عدم تقارن سینههایشان میشوند. در نوجوانان زمانی که رشد سینهها آغاز میشود، امکان دارد یک سینه سریعتر رشد کند. علت این تفاوت بین سرعت رشد مشخص نیست. ممکن است سلولهای یک سمت از بدن به هورمونها حساسیت بیشتری داشته باشند. معمولاً سینهی دیگر نیز پس از مدتی رشد خود را آغاز میکند و دو سینه متقارن میشوند. بسته به علت ایجاد شدن عدم تقارن سینه، احتمال دارد این عارضه در افراد با گروههای سنی مختلف دیده شود. در بعضی از موارد آسیب به بافت سینه قبل از بلوغ و کامل شدن رشد آن، باعث به وجود آمدن این عارضه می شود. در بیشتر موارد، با کامل شدن رشد سینه ها ناهماهنگی بین سینه ها هم برطرف خواهد شد.
عدم تقارن سینه چه ارتباطی به بارداری دارد؟
در دورههای مختلفی از زندگی خانمها، تعادل هورمونی بدن به هم میخورد. یکی از دورههایی که میزان هورمونهای بدن خانمها دچار تغییر میشود، دوران بارداری است. همانطور که گفتیم تغییر در هورمونها میتواند روی سلولهای سینه تاثیر مختلفی بگذارد، ممکن است سلولهای یک سینه نسبت به تغییرات هورمونی حساستر باشند و به همین دلیل به علت بارداری، رشد بیشتری از خود نشان دهند. در این صورت این امکان وجود دارد که فرد به عدم تقارن سینه دچار شود.
عدم تقارن سینه و خطر سرطان سینه
تحقیقات مختلفی درباره رابطهی بین عدم تقارن سینه و خطر ابتلای فرد به سرطان انجام شده است. بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که خانمهایی که به سرطان سینه مبتلا میشوند، دچار نامتقارنی بیشتری در سینههایشان هستند. همچنین وجود عوامل مختلف خطر مانند ژنتیک و سن نیز مورد اهمیت است. بنابراین اگر سابقه ابتلا به سرطان در خانوادهتان وجود دارد یا متوجه ایجاد شدن تغییرات عجیب در بافت سینههایتان هستید، بهتر است با پزشک درباره وضعیت سلامتتان مشورت کنید.
تشخیص عدم تقارن سینه
با وجود اینکه تفاوت در اندازه دو سینه معمولاً دیده میشود، متفاوت بودن ساختمان آنها بسیار نادر است. پزشک معمولاً از ماموگرافی (یک نوع عکسبرداری مختص به سینه) استفاده میکند تا ساختار درونی سینهها را بررسی کند و به نتیجهای درست درباره علت متفاوت بودن اندازهی دو سینه دست پیدا نماید. برای تشخیص نوع توده های غیر طبیعی که در ماموگرافی مشاهده می شوند، از سونوگرافی سینه استفاده می کنند. تشخیص این عارضه با خودآزمایی پستان زودتر و بهتر خواهد بود. توصیه می شود خانم ها هرماه این خودآزمایی را انجام دهند. اگر ماموگرافی نشان دهد که تفاوت ساختاری بین سینهها علت عدم تقارن آنها است و یک توده در بافت سینه وجود دارد، معمولاً این عارضه به چهار گروه مختلف تقسیم میشود.
انواع عدم تقارن سینه
- عدم تقارن: معمولاً تنها با تصویربرداری از یک طرف، پزشک بافت سینه را بررسی میکند. تصویرهای یک طرفه قابل اعتماد نیستند زیرا بافتهای روی هم اجازه نمیدهند ساختار سینهها به طور کامل دیده شوند. اگر پزشک یک تودهیا غده در سینه پیدا کند، از فرد خواسته خواهد شد تصویربرداریهای سه بعدی را نیز برای تشخیص دقیقتر انجام دهد.
- عدم تقارن کلی: در این مورد، بافت یکی از سینههای ضخامت بیشتری نشان میدهد. معمولاً عدم تقارن کلی نشان دهندهی مشکل خاصی نیست و به دلیل عدم توازن هورمونی در بدن اتفاق میافتد. اگر در بافت سینه تودهای دیده شود، عکسبرداریهای بیشتری موردنیاز خواهد بود.
- عدم تقارن موضعی: ممکن است تصاویر ماموگرافی از دو جهات مختلف گرفته شوند. اگر در قسمت خاصی از سینه یک بافت سلولی غیرعادی دیده شود، آزمایشتان بیشتر موردنیاز است تا احتمال سرطانی بودن توده در نظر گرفته شود.
- عدم تقارن در حال رشد: اگر تصاویر ماموگرافی رشد بافت سینه را نسبت به قبل نشان دهند، عدم تقارن در حال رشد ایجاد شده است. معمولاً در این حالت احتمال به وجود تودهی بدخیم و سرطانی داده میشود.
بدشکلی سینه و عدم تقارن پستان
بدشکلی سینه وضعیتی است که نباید با عدم تقارن بین سینه ها اشتباه گرفته شود. این عارضه به عنوان “سینه غده ای” نیز شناخته می شود که سینه ها شکل مناسبی ندارند. اگرچه این اختلال یک ناهنجاری مادرزادی است، اما فرد باید وارد دوران نوجوانی و بزرگ شدن سینه شود تا مورد توجه قرار گیرد. عدم تقارن بین دو سینه در شرایطی که سینه غده ای نامیده می شود یک بیماری بسیار شایع است.
آزمایشات بیشتر برای بررسی عدم تقارن سینه
اگر نتیجه ماموگرافی نشان از وجود نوعی از عدم تقارن سینه داشته باشد، تصویربرداری و آزمایشات بیشتری برای بررسی بافت سینه موردنیاز خواهد بود. به شکل مشخص اگر عدم تقارن قبلاً وجود نداشته و حالا تشکیل شده باشد، حتماً انجام آزمایشهای بیشتر ضرورت پیدا میکند.
سونوگرافی سینه
ممکن است پزشک تشخیص دهد شما به سونوگرافی سینه نیاز دارید. این تصویربرداری میتواند مناطقی که در ماموگرافی دیده نمیشود را به پزشک نشان دهد. در سونوگرافی سینه، از امواج صوتی استفاده میشود تا تصویری از ساختار درون سینه ایجاد شود. انجام سونوگرافی سینه میتواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا توده خوشخیم، پر از مایع یا سرطانی است. در برخی مواقع توده هم میتواند سلولی و هم پر از مایع باشد.
علت نامتقارن بودن سينه ها | عارضه عدم تقارن سینه
تشخیص سینه نامتقارن با ام آر ای
از تصویربرداری MRI نیز برای بررسی عدم تقارن سینهها استفاده میشود. از این تست میتوان به عنوان مکملی برای نتایج ماموگرافی نیز استفاده کرد. پس می توان گفت به تنهایی نمی توان از MRI به نتیجه نهایی و قطعی رسید.
بیوپسی و سینه های نا متقارن
اگر نتایج آزمایشهای تصویربرداری به نظر غیرعادی برسد، یا اینکه پزشک به سرطانی بودن تودهی موجود در سینهها شک کند، معمولاً برای اطمینان از نتیجه، به بیوپسی نیاز است. در طول فرایند بیوپسی، قسمتی از بافت سینه خارج میشود تا در آزمایشگاه موردبررسی دقیق قرار بگیرد. اگر نتایج بیوپسی منفی باشد، پزشک توصیه میکند که فرد به شکل منظم آزمایشهای تصویربرداری را ادامه دهد تا در صورت ایجاد تغییر، اقدامات کنترلی از همان ابتدا قابل انجام باشد.
ترمیم عدم تقارن سینه
میتوان برای ترمیم کردن نامتقارن بودن سینهها، از عملهای جراحی مختلفی استفاده کرد. لیفت سینه، ایمپلنت سینه یا کوچک کردن یکی از سینهها از جراحیهای مورد استفاده هستند. حتی گاهی مجموعهای از جراحی های زیبایی سینه برای همسان کردن شکل سینهها موردنیاز است. گاهی با انجام دادن جراحی تنها روی یک سینه، میتوان شکل سینهها را همسان کرد اما در مواردی اندازهی هر دو سینه باید به میزان خاصی تغییر کند.
سینهای که بزرگتر است، پوست بیشتری دارد و محل نوک پستان نیز روی آن متفاوت است. بنابراین برای داشتن دو سینهی کاملاً مشابه باید تغییرات در هر دو سینه رخ دهد. واقعیت این است که با وجود اینکه متخصص میتواند کمک کند سینهها شبیهتر شوند، در بیشتر مواقع شباهت صد درصدی ایجاد نمیشود. اگر شکل سینهها ۹۵ درصد شبیه به هم شوند، جراحی موفقیتآمیز در نظر گرفته میشود.
نامتقارن بودن سینه چه مشکلات روانی ایجاد می کند؟
در زنان می تواند باعث اختلالات قابل توجهی شود که بر زندگی زناشویی و زندگی اجتماعی تأثیر می گذارد، به ویژه با عدم اعتماد به نفس، فاصله روانی از جنس مخالف. همراه است و در نتیجه ممکن است پیامدهای زیر را داشته باشد:
- فردی که اعتماد به نفس خود را از دست می دهد از محیط های اجتماعی دور می شود.
- او نمیخواهد قبل از ازدواج یا در حین صمیمیت با همسرش به جنس مخالف نزدیک شود.
درمان عدم تقارن سینه ها
با توجه به میزان تفاوت سینه ها، درمان ها و راهکارها هم متفاوت خواهد بود. ابتدا باید علتی که باعث این عارضه شده است تشخیص داده شود. اگر سینه ها نامتقارن باشند، اما علت سرطانی در سونوگرافی رد شده باشد (زنان بالای 40 سال نیز به ماموگرافی نیاز دارند)، اصلاح نامتقارن با جراحی امکان پذیر است. مهم تر از همه باید اندازه سینه ها بعد از جراحی با بدن فرد متناسب باشد. پس جراح فوق تخصص باید از دانش زیباییشناسی هم استفاده کند. قبل از انجام اصلاح عدم تقارن، پزشکان توصیه می کنند که خانم ها برای ارزیابی ظاهر سینه ها و وضعیت بالینی مناسب، ماموگرافی و سونوگرافی انجام دهند تا بیمار را تحت عمل جراحی قرار دهند که توصیه شده ترین روش است.
درمان خانگی عدم تقارن پستان
راه هایی ساده برای درمان سینه های نامتقارن وجود دارد که به شما کمک می کند، مانند: ورزش و انجام تمرینات مخصوص، ماساژ سینه کوچکتر. افتادگی سینه ها می تواند بر ظاهر سینه ها و تقارن آن ها اختلال ایجاد کند به همین دلیل با انجام ورزش ها و رعایت رژیم غذایی مناسب می توانید تا حدودی این مشکل را برطرف کنید.
انواع روش های درمان نامتقارن بودن سينه ها
مانند سایر شرایط پزشکی، درمان سینه های نامتقارن به نوع تفاوت بین سینه ها بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر زن سینه های کوچکی داشته باشد، کاشت پروتز یک روش ممکن است. یا از طرف دیگر، سینه بزرگتر را می توان با تکنیک های ماموپلاستی کاهش داد.
- در صورتی که در عدم تقارن، افتادگی وجود داشته باشد، لیفت سینه انجام می شود.
- اگر کوچکی همراه با عدم تقارن وجود دارد، عمل افزایش یا تزریق چربی با پروتز سیلیکونی
- جراحی کوچک کردن سینه زمانی که اندازه سینه ها متفاوت خواهد بود.
- در کاربردهای ژنیکوماستی؛ لیپوساکشن یا کوچک کردن سینه انجام می شود.
پروتز سینه برای درمان سینه نامتقارن
با به کار بردن پروتز سینه می توان در اندازه های مختلف، شکل سینه ها را مشابه کرد. با این روش که عمل بازسازی سینه ها انجام می شود، شما می توانید فرم دلخواه سینه را داشته باشید و حتی حجم آن ها را افزایش دهید.
لیفت سینه
نوعی عمل جراحی است که برای بالا کشیدن سینه های افتاده و آویزان به کار میرود. در این روش با برش های کوچک بر روی سینه فرم سینه را به حالت طبیعی بر می گردانند. همچنین علاوه بر تغییر شکل سینهها، نوک و هاله سینه را نیز به محل طبیعی خودش برمیگرداند.
کوچک کردن سینه
کوچک کردن سینه یک روش جراحی بسیار محبوب است که نه تنها به شما امکان می دهد اندازه سینه های خود را تغییر دهید، بلکه اغلب نشانه ای برای دلایل سلامتی است. زنانی که سینه های خیلی بزرگ دارند اغلب از درد در ناحیه پشت، گردن و شانه ها شکایت دارند. زنانی که می خواهند آسایش زندگی و ظاهر را همزمان بهبود بخشند، تصمیم به جراحی کوچک کردن سینه می گیرند.