علت سرطان پستان
علت سرطان سینه تقسیم نامنظم سلول ها در بافت سینه است. به عبارت دیگر نوعی از بیماری است که در سلول‌های بافت‌های مختلف پستان ایجاد می‌شود. بعد از سرطان پوست، این عارضه رایج‌ترین سرطانی است که در خانم‌ها تشخیص داده می‌شود. سرطان پستان می تواند خانم‌ها یا آقایان را درگیر کند اما بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود. پس این نوع بیماری فقط مختص خانم ها نیست، فقط رایج تر است. عوامل مختلفی می‌تواند باعث ایجاد سرطان پستان (breast cancer) در افراد شود یا احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. در این نوشته نگاهی به عوامل سرطان پستان داریم و با آگاهی در این مورد، می توانید تا حدودی از بیماری ها پیشگیری کنید.
دسته بندی علت سرطان سینه
عوامل خطر سرطان سینه را می توان به غیر قابل تغییر و قابل اصلاح تقسیم کرد. موارد غیر قابل تغییر عبارتند از: سن، عوامل ژنتیکی و ارثی، عوامل هورمونی، سرطان قبلی و وجود بیماری های خوش خیم پستان. عوامل قابل اصلاح به آن دسته از دلایلی گفته می‌شود که با رعایت آن ها می توان از مبتلا شدن جلوگیری کرد. داشتن سبک زندگی درست و رژیم غذایی مناسب از این دسته هستند. سابقه سرطان سینه خطر ابتلا به سرطان سینه دیگر را بیش از سه برابر افزایش می دهد. سرطان فرآیند بسیار پیچیده ای است که شامل عوامل خطر ارثی و عوامل خطر محیطی مانند رژیم غذایی، سیگار کشیدن، شغل و قرار گرفتن در معرض اشعه و عوامل شیمیایی است.
عوامل ابتلا به سرطان پستان در زنان
زمانی که فرد متوجه می‌شود که درگیر سرطان سینه شده است، معمولاً به این فکر می‌کند که چه دلایلی باعث ایجاد این بیماری در بدنش شده است. متخصصان و پزشکان تنها قادر هستند مشخص کنند که چه کسانی بیشتر احتمال دارد مبتلا به این بیماری شوند و چه کسانی در برابر این بیماری ایمنی بیشتری دارند. تنها چیزی که مشخص است این است که علت ایجاد شدن سرطان سینه همیشه آسیب رسیدن به DNA سلولی است.
علل خطر ابتلا به سرطان سینه
خانم‌هایی که شرایط ویژه ای دارند، بیشتر از بقیه احتمال دارد به سرطان پستان مبتلا شوند. عوامل خطر مختلف برای این بیماری، چیزهایی هستند که باعث می‌شوند بدن دچار تخریب سلولی شود. این عوامل خطر انواع مختلفی دارند و رعایت بعضی از آن ها امکان پذیر است. برخی از آن‌ها را نمی‌توان تغییر داد اما دسته‌ای از این عوامل به مدل زندگی فرد بستگی دارند.
علل عمومی ابتلا به سرطان سینه
- سن: به طور میانگین، بیشتر احتمال دارد که خانم‌های بالای شصت سال به سرطان پستان مبتلا شوند. فقط ده تا پانزده درصد مبتلایان به این بیماری کمتر از ۴۵ سال سن دارند. پس یکی از عوامل مهم می تواند سن باشد. با این حال، باید نقش عوامل دیگر را نیز در ابتلای افراد در نظر گرفت.
- جنسیت: با وجود اینکه سالانه حدود دو هزار مرد به سرطان سینه مبتلا می‌شوند، این سرطان در خانم‌ها صد برابر بیشتر اتفاق می‌افتد. هر سال حدود ۱۹۰ هزار خانم مبتلا به سرطان تشخیص داده می‌شوند.
نقش ژنتیک در بروز عوامل سرطان پستان
تاریخچه‌ی خانوادگی
در صورتی که یکی از افراد خانواده به سرطان سینه مبتلا باشد، احتمال ابتلا شدن بقیه‌ی افراد بیشتر می‌شود. اگر فرد مبتلا از بستگان درجه‌یک باشد (مادر، خواهر یا دختر) فرد باید حتماً به شکل دوره‌ای آزمایشات تشخیصی را انجام دهد.
فاکتورهای وراثتی علت سرطان پستان
برخی از جهش‌های ژنی خاص ممکن است خطر ابتلای فرد به سرطان سینه را افزایش دهند. معمولاً با کمک آزمایش ژنتیک می‌توان وجود یا عدم وجود این جهش‌ها را مشخص کرد. به طور کلی ۵ تا ۱۰ درصد موارد ابتلا به سرطان پستان به دلیل جهش‌های ژنی وراثتی ایجاد می‌شوند.
اضافه وزن، علت سرطان پستان
بعد از رسیدن خانم‌ها به سن بلوغ، میزان چربی بدنی آن‌ها می‌تواند تاثیر زیادی در اندازه‌ی استروژنی که از تخمدان‌ها ترشح می‌شود داشته باشد. از آنجایی که گروهی از سلول‌های هدف برای هورمون استروژن در بافت سینه قرار دارند، افزایش ترشح این هورمون می‌تواند موجب رشد بیشتر این سلول‌ها یا حتی ایجاد جهش در ژنتیک آن‌ها شده و احتمال ابتلای فرد به سرطان سینه را افزایش دهد. اضافه وزن علت سرطان سینه زنان می تواند باشد که ارثی هم ممکن است باشد.
تاریخچه‌ی پزشکی شخصی یکی از علل سرطان سینه
اگر فرد سابقه‌ی مبتلا شدن به سرطان را داشته باشد یا حتی دچار سرطان در یکی از سینه‌ها باشد، بیشتر احتمال دارد دچار سرطان پستان در بافت سینه‌ی دیگر بشود. همچنین احتمال تشخیص داده شدن دیگر انواع سرطان‌ها در آینده برای این افراد افزایش پیدا می‌کند.
بافت ضخیم سینه، علت بروز سرطان پستان
یک عامل سرطان پستان، وجود بافت سینه‌ی ضخیم در نظر گرفته می‌شود. زمانی که فرد بافت سینه‌ی بیشتری دارد، تشخیص داده شدن توده‌های احتمالی مشکل‌تر می‌شود. این افراد بهتر است از آزمایشات دوره‌ای تشخیصی برای بررسی بافت سینه خود کمک بگیرند.
سینه های متراکم از علت سرطان پستان
خانم هایی که سینه های متراکم دارند، بافت غده و فیبر نسبت به چربی بیشتر است. در نتیجه نسبت به خانم های دیگر احتمال مبتلا شدنشان به سرطان سینه بیشتر خواهد بود.
نقش سبک زندگی در عوامل سرطان سینه
ورزش
انجام تمرینات فیزیکی به شکل مداوم، موجب کاهش وزن فرد می‌شود و توده‌ی چربی بدن را کم می‌کند. فعالیت بدنی در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه نقش دارد. پس ورزش کردن و داشتن تحرک روزانه یکی از عوامل مهم در جلوگیری از این سرطان می باشد.
رژیم غذایی
میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های مفید برای بدن هستند. آنتی‌اکسیدان‌ها با سموم محیطی مبارزه می‌کنند و از تاثیر این سموم بر روی رشد سلول‌ها کم می‌کنند. همچنین از آنجایی که مواد نگهدارنده و چربی‌های اشباع، روی سلول‌ها تاثیر منفی دارند، بهتر است رژیمی عاری از این مواد انتخاب شود.
نوشیدن مشروبات الکلی از علت سرطان پستان است
تحقیقات نشان می دهد که خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش مصرف الکل مرتبط است. مطالعات مختلف نشان داده است که خطر ابتلا به سرطان سینه در افرادی که مقدار کمی الکل مصرف می‌کنند در مقایسه با افرادی که الکل مصرف نمی‌کنند، افزایش می‌یابد.
استرس خود را میدریت کنید
سبک زندگی، شرایط کاری و استرس زیاد می تواند باعث سرطان سینه شود. دوری از محیط های استرس زا دشوار است، اما می توان استرس را مدیریت کرد.
قرارگیری در معرض تشعشع
اگر در دوران کودکی یا بزرگسالی از پرتو درمانی برای قفسه سینه خود استفاده کرده باشید، خطر ابتلا به سرطان سینه در شما افزایش می یابد.
تاثیر هورمون‌ها در ابتلا به سرطان پستان
- تاریخچه‌ی قاعدگی و یائسگی: همان‌طور که بیان شد، هورمون استروژن نقش مهمی در ابتلای فرد به سرطان سینه دارد. بنابراین هرچقدر فرد بیشتر در معرض این هورمون قرار بگیرد، به میزان بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سینه خواهد بود. شروع اولین قاعدگی قبل از سن دوازده سالگی، و یائسه شدن بعد از سن ۵۵ سالگی، خطر ایجاد شدن سرطان پستان را بیشتر می‌کنند.
- سابقه بارداری: خانم‌هایی که فرزندی ندارند یا پس از ۳۵ سالگی صاحب فرزند شده‌اند، بیشتر در خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند.
- سابقه شیردهی: پژوهش‌های مشخص کرده‌اند که شیر دادن مادر به نوزاد می‌تواند باعث کمتر شدن خطر ابتلا به سرطان پستان شود.
- هورمون درمانی: یکی از جدی‌ترین عوامل بالابرنده‌ی احتمال ابتلا به سرطان سینه، انجام هورمون درمانی است. معمولاً پس از یائسگی، برای کاهش اثرات منفی کمبود هورمون‌های استروژن و پروژسترون، داروهای حاوی این هورمون‌ها برای خانم‌ها تجویز می‌شود. این داورها از عوامل سرطان پستان به حساب می‌آیند. بنابراین توصیه می‌شود تا حد امکان هورمون درمانی تجویز نشود و در صورتی که انجام هورمون درمانی ضرورت دارد، مدت زمان مصرف داروها کاهش پیدا کند.
- قرص‌های ضدبارداری: از آنجایی که قرص‌های ضدبارداری توازن هورمونی بدن را به هم می‌ریزند، استفاده از آن‌ها برای طولانی‌مدت می‌تواند منجر به تغییر عملکرد سلول‌های بافت پستان شده و احتمال ابتلای فرد به سرطان پستان را افزایش دهد.
مهم‌ترین عامل سرطان پستان چیست؟
اگر ژن هایی در ارتباط با این بیماری در بدن فرد باشد، می توان گفت مهم‌ترین عامل ابتلا به سرطان سینه است. در نقشه‌ی ژنتیکی بعضی خانواده‌ها، ژن‌ها مرتبط با ابتلا به انواع سرطان‌ها دیده می‌شود. برای مثال ژن‌های BRCA (BRCA 1 و BRCA 2) به عنوان ژن‌های پخش‌کننده‌ی توده‌ها شناخته می‌شوند. زمانی که یکی از این ژن‌ها تغییر می‌کند، دیگر نمی‌تواند روند از بین بردن سلول‌های غیرعادی در بدن را ردیابی کند و بیشتر احتمال دارد که سرطان ایجاد شود. تغییر در این ژن‌ها می‌تواند به شکل وراثتی به فرزندان فرد نیز منتقل شود.
آزمایش های ژنتیکی برای تشخیص سرطان سینه
آزمایش‌های ژنتیکی می‌توانند وجود تغییر و جهش در این ژن‌ها را در بدن فرد تشخیص دهند. در این آزمایش، تشخیص را با استفاده از نمونه خون یا بزاق دهان برررسی می کنند. این گروه از افراد باید با روش‌های مختلف، احتمال ابتلا به سرطان سینه در بدنشان را کم کنند (در برخی مواقع حتی گزینه‌ی برداشتن کامل بافت سینه در نظر گرفته می‌شود). همچنین انجام آزمایش‌هایی مانند ماموگرافی به شکل دوره‌ای برای این افراد برنامه‌ریزی می‌شود تا در صورت ایجاد شدن توده‌ی سرطانی، بتوان در همان ابتدای کار اقدامات درمانی را آغاز کرد. از آنجایی که جهش در این ژن‌ها خطر ابتلا به سرطان‌های دیگر را نیز زیاد می‌کند، لازم است فرد آزمایش‌های کلی را نیز برای در نظر گرفتن اندام‌های مختلف بدن انجام دهد.
جلوگیری از عوامل سرطان پستان
گروهی از عوامل ایجاد سرطان سینه تحت کنترل فرد قرار ندارد اما دسته‌ای از عامل‌ها را می‌توان کنترل نمود. تغییر سبک زندگی می‌تواند خطر مبتلا شدن به این بیماری را کاهش دهد. مثلاً تغییر سبک تغذیه می‌تواند منابع ویتامین و مواد معدنی موردنیاز بدن را تامین کند. در نتیجه سیستم ایمنی را تقویت می کند و باعث می شود فرد وزن متناسبی داشته باشد. با ایجاد این تغییرات خطر سرطان نیز کاهش پیدا خواهد کرد. سیگار کشیدن خطر ابتلای فرد به سرطان‌های مختلف را افزایش می‌دهد. همچنین قطع مصرف سیگار می‌تواند عاملی برای جلوگیری از خطر ابتلا به سرطان پستان باشد.
داشتن سینه سفت یکی از عوامل سرطان پستان است؟
سفت شدن قسمتی از سینه، می‌تواند زنگ خطری برای ابتلا به سرطان سینه به حساب بیاید اما صد در صد نیست. معمولاً سفت شدن بافت پستان‌ها، به دلیل وجود یک توده در این بافت اتفاق می‌افتد و می تواند علت سرطان پستان باشد. بنابراین اگر این علامت را در بافت پستان خود مشاهده کردید، لازم است سریعاً برای انجام آزمایشات بیشتر به پزشک مراجعه کنید. انجام اقدامات مربوط به خودآزمایی پستان می تواند در این زمینه به شما کمک کند. بیشتر توده‌هایی که در سینه ایجاد می‌شوند سرطانی نیستند. انجام آزمایش تنها راه تشخیص دقیق نوع توده‌ی موجود در سینه به حساب می‌آید.
جراحی زیبایی پروتز علت سرطان پستان است؟
انجام جراحی‌های زیبایی سینه (مانند قرار دادن پروتز در بافت سینه‌ها) به تنهایی نمی‌تواند عاملی برای ابتلای فرد به سرطان پستان باشند. اما پروتزها جلوی بافت عادی سینه‌ی فرد قرار می‌گیرند و انجام تصویربرداری‌های تشخیصی مانند ماموگرافی و سونوگرافی را مشکل می‌کنند. به همین علت، احتمال دارد در صورتی که فرد به سرطان مبتلا شود، حتی تا مراحل پیشرفته‌ی سرطان، تشخیص درست و به موقع داده نشده باشد. از آنجایی که مقابله با سرطان سینه در مراحل اولیه‌ی مبتلا شدن ساده‌تر و تاثیرگذارتر است، عدم تشخیص به موقع می‌تواند خطرات مختلفی برای فرد داشته باشد.
اگر به پزشک متخصص جراح پستان دسترسی ندارید می توانید از طریق وب اپلیکیشن دایره سلامت سوالات و نتایج آزمایش های خود را برای پزشک فلوشیپ فوق‌تخصص پستان ارسال کنید و از آن ها مشورت بگیرید.
